“10. Sınıf Coğrafya Ders Kitabı Cevapları Sayfa 59 Meb Yayınları” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.
10. Sınıf Coğrafya Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 59
vardır. Türkiye kıyılarında gelgit etkisinin az olması ve akarsuların bol alüvyon taşıması delta ovaları meydana gelmesinde etkili olmuştur. Karadeniz, Akdeniz ve Ege kıyılarında (kıyının sığ olduğu yerlerde) denize dökülen Yeşilırmak, Kızılırmak, Sakarya, Meriç, Göksu, Seyhan, Ceyhan ve Asi nehirleri delta meydana getirmiştir (Görsel 1.71).
Ege kıyılarında ise graben çukurlarının denize doğru uzandığı kıyılarda; Bakırçay, Gediz, Küçük Menderes ve Büyük Menderes nehirleri deltalar oluşturmuştur. Ege kıyılarında bu deltaların gerisinde oluşan geniş tabanlı vadilerde taşkın ovaları meydana gelmiştir.
lerde ve kıyılardaki düzlüklerde akış hızı azalmış akarsular, kendi yatakları içinde alüvyon biriktirmek suretiyle çok sayıda ırmak adası oluşturmuştur.
Türkiye’de iç bölgeler veya kıyı bölgelerin düzlüklerinde akan akarsular menderesler oluşturmuştur. Özellikle Ege ve Marmara Denizi’ne dökülen akarsuların aşağı çığırlarının taban seviyesine inmiş olması bu alanlarda menderes oluşumunu çok artırmıştır. Bu da akarsuların boylarının uzamasına neden olmuştur.
Türkiye’de epirojenik hareketler taban seviyesinin sık sık değişmesine neden olmuştur. Bu durum, geniş tabanlı vadiler oluşturmuş ve menderesler çizerek yavaş bir şekilde akan akarsuların hızının artmasına sebep olmuştur. Bu akarsular hızlarının artmasıyla tekrar derine doğru aşındırma yapmaya başlamış ve yatağının içinde yeni vadiler açmıştır. Yeni vadilerin iki yanında basamak şeklinde kalan eski vadi tabanları ise sekileri (taraça) oluşturmuştur. Türkiye’de bu şekilde oluşmuş sekiler çok yaygındır.
Türkiye’de Çözünebilen Kayaçlarda Oluşan Yer Şekilleri (Karstik Şekiller)
Türkiye’de büyük kısmı kireç taşından (kalker) olmak üzere kaya tuzu ve alçı taşından (jips) oluşan karstik araziler geniş yer kaplar. Karstik arazilerin büyük kısmı Türkiye’nin güneyi boyunca uzanan Toros Dağları, Güneybatı Anadolu ve Orta Anadolu’da yer alır.
Ders İçi Çalışma
Aşağıdaki haritada, Türkiye’deki karstik arazilerin dağılışı gösterilmiştir. Haritaya göre yaşadığınız yerde karstik araziler var mıdır? Bu araziler üzerinde gözlemlediğiniz yer şekilleri nelerdir?
- Cevap: Örneğin, yaşadığınız yer Toros Dağları’nın eteklerinde ise, bu bölgede karstik araziler yaygın olarak bulunur. Bu tür arazilerde gözlemleyebileceğiniz yer şekilleri arasında kireçtaşı mağaraları, düdenler ve travertenler sayılabilir. Karstik arazilerin erime ve çözeltiyle şekillenmiş bu özellikleri, bölgenin doğal yapısını ve yerel ekosistemleri önemli ölçüde etkiler.
10. Sınıf Meb Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 59 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
Yorum Yap